Taallesjes voor Juristen (74): 'installatie rede'

Dieren - - van Swaaij Cassastie & Consultancy - cassatieadvocaat - cassatie advocaat

Zicht op Dieren, afgelopen zondag (foto SvS, iPhone 12 Pro Max)

Tijdens zijn colleges Burgerlijk recht III gaf mijn latere promotor, prof. mr. C.J.H. Brunner (dus: C.J.H.B. resp. CJHB in de NJ), steevast aanwijzingen omtrent het gebruik van de Nederlandse taal. Met deze rubriek, Taallesjes voor juristen, is beoogd om de fakkel over te nemen.

Noviomagus. In Aflevering 71 van deze taalrubriek heb ik aandacht besteed aan samenstellingen. Mij valt op dat menig jurist van één zelfstandig naamwoord twee verschillende zelfstandige naamwoorden maakt. Zo lees ik niet zelden ‘cassatie advocaat’, ‘cassatie advies’ en ‘office manager’, ofschoon een basisregel van de Nederlandse spelling nu juist is dat je samenstellingen aan elkaar schrijft: cassatieadvocaat, cassatieadvies en officemanager. Weliswaar is het in het Engels office manager. Maar in Van Dale staat toch echt officemanager.

Wie een dergelijke fout maakt, kan zich in die zin “disculperen’, dat ook op het hoogste niveau zo’n fout gemaakt wordt, namelijk door ’s Hogen Raads president. Op de homepage van ’s Hogen Raads website zie je namelijk onderstaande afbeelding.

Installatie rede Dineke de Groot - - van Swaaij Cassastie & Consultancy - cassatieadvocaat - cassatie advocaat

Het is (dus) installatierede.

Overigens wordt de fout niet herhaald op het Twitteraccount van de Hoge Raad: „Dineke de Groot in installatierede: {…}”.

Zinsconstructie – Nobelprijswinnaars

Ik las vorige week in een kwaliteitskrant: „Met hulp van zijn briljante promovendus Gerard ’t Hooft zette hij de vervolgstap en bewees dat {…}”. Fout. Had er gestaan ‘Hij bewees met hulp van zijn briljante promovendus Gerard ’t Hooft dat {…} en zette de vervolgstap’, dan was er wat betreft de taal niets op aan te merken.

Dieren - - van Swaaij Cassastie & Consultancy - cassatieadvocaat - cassatie advocaat

Hun beide carrières?

In hetzelfde stuk las ik: „Na het winnen van de grootste prijs uit hun beide carrières, legden de twee het weer een beetje bij.” Fout. Het is hun beider carrières.

RM Themis

In de recentste editie van ’s lands meest prestigieuze tijdschrift, RM Themis, schrijft een raadsheer in civiele kamer van de Hoge Raad dat „de waarheid alsnog niet tot zijn recht” komt. Waarheid is evenwel vrouwelijk. Hoezo ‘dus’ komt zij niet tot ‘zijn recht’? Er had moeten staan dat de waarheid alsnog niet tot haar recht komt.

Op de eerste plaats

‘Op de eerste plaats’ lees ik veel in juridische (proces)stukken. (Niet zelden overigens ontbreekt de ‘op de tweede plaats’.) Beter, want korter, is ten eerste (drie lettergrepen in plaats van vijf). Al onderken ik dat het hier om een kwestie van stijl gaat. Fout is ‘op de eerste plaats’ niet.

Aflevering 75: gastbijdrage van prof. mr. André Nuytinck

Alle eerdere afleveringen van deze taalrubriek zijn van mijn hand. Aflevering 75 is geschreven door taalpurist prof. mr. André Nuytinck en laat niet lang op zich wachten.

Vorige aflevering van deze taalrubriek

Een link naar de vorige aflevering van deze veelgelezen rubriek staat HIER.

Sjef van Swaaij, Advocaat bij de Hoge Raad – Sparringpartner voor advocaten (civiel appèl) – Onafhankelijk, eigenzinnig en gedreven – Doctor in de rechtsgeleerdheid

„{…} ingenieuze en soms verrassende wijze waarop Van Swaaij zijn vondst ontvouwt en uitwerkt {…} meeslepende werking { …} nieuwe dogmatische vondst {…}”
W. Snijders, oud-Regeringscommissaris voor het NBW en oud-vicepresident van de Hoge Raad, Bespreking proefschrift van mr. J.H.M. van Swaaij, Maandblad voor Vermogensrecht (2011)