Taallesjes voor juristen (33): temporele dimensie en vorm

Tijdens zijn colleges Burgerlijk recht III gaf mijn latere promotor prof. mr. C.J.H. Brunner (dus: CJHB in de NJ) steevast aanwijzingen omtrent het gebruik van de Nederlandse taal. Met deze rubriek, Taallesjes voor juristen, is beoogd om de fakkel over te nemen. 

Noviomagus. In het kader van een door mij uit te brengen cassatieadvies las ik vanmiddag dat in een tot het procesdossier behorende memorie van antwoord een beroep gedaan werd op een door de Procureur-Generaal (resp. namens deze: Advocaat-Generaal) bij de Hoge Raad verkondigde mening in een conclusie.

Wat retorisch onhandig was

Entree rechtervleugel Krayenhoffkazerne, afgelopen maandag om 06.30 uur (foto SvS, iPhone 6)

Tot droefheid stemde – ook omdat het veel vaker gebeurt – dat in die memorie geschreven werd (onderstreping toegevoegd):

“{…} conclusie bij het arrest van de Hoge Raad.”

Immers, het is conclusie voor ’s Hogen Raads arrest.
Want eerst concludeert de Procureur-Generaal. Ná dit advies – maanden later –  oordeelt en beslist de Hoge Raad.

Wenk

Natuurlijk, de conclusie van de Procureur-Generaal is aangehecht aan ’s Hogen Raads arrest of beschikking. In zoverre valt er wat voor te zeggen dat ‘conclusie bij’ niet onjuist is.

Maar van ‘bij’ gaat minst genomen de suggestie uit dat miskend wordt dat de conclusie en de uitspraak van de Hoge Raad temporeel gescheiden zijn en met name dat de conclusie voorafgaat aan de uitspraak.

Dichterbij, afgelopen maandag om 06,31 uur (foto SvS, iPhone 6)

Schrijf derhalve niet ‘conclusie bij’, want het is ‘conclusie voor’ (of vóór).

Wie dat wil, mag ook schrijven ‘conclusie voorafgaand aan’. Dat zijn dan drie lettergrepen méér en is aldus minder gecomprimeerd.

Wie de vorm beheerst, is de inhoud meester

Ergens in de jaren negentig las ik in NRC Handelsblad een fraai stuk van Frits Bolkestein met als opschrift Wie de vorm beheerst, is de inhoud meester. En zo is het maar net.

Wie de vormt niet beheerst, is de inhoud klaarblijkelijk of mogelijk …

Zoals mijn patroon me voorhield, gaat van slordigheden resp. vormfouten de suggestie uit dat het inhoudelijk, met het verhaal zelf, ook niet goed zit.

Link naar vorig taallesje

Een link naar Aflevering 32 uit deze serie staat HIER.

Sjef van Swaaij, Advocaat bij de Hoge Raad – Sparringpartner voor advocaten (civiel appèl) – Onafhankelijk, eigenzinnig en gedreven – Doctor in de rechtsgeleerdheid

„{…} ingenieuze en soms verrassende wijze waarop Van Swaaij zijn vondst ontvouwt en uitwerkt {…} meeslepende werking { …} nieuwe dogmatische vondst {…}”
W. Snijders, oud-Regeringscommissaris voor het NBW en oud-vicepresident van de Hoge Raad, Bespreking proefschrift van mr. J.H.M. van Swaaij, Maandblad voor Vermogensrecht (2011)