Foto.Tweede_kamer

Plenaire zittingszaal van de Tweede Kamer (foto Wikipedia).

In de Volkskrant van zaterdag 11 dezer staat een, vind ik, prachtig en stevig opiniestuk van Ed Sinke. Het prikkelende opschrift luidt: “Via de partijcongressen regeert de middelmaat”.

Dat stuk raakt de kern van het Staatsrecht, met name onze parlementaire democratie. Iedereen en met name iedere  jurist zou het moeten lezen. Zo wijst Sinke er onder meer op dat in 2012  bijna 63.000 stemmen benodigd waren voor een zetel in de Tweede Kamer, dat de  PvdA met haar 52.000 leden eerstgenoemd aantal (dus: 63.000) nog niet haalt, dat op  een PvdA-congres gemiddeld zo’n 1.500 mensen aanwezig zijn, en dat partijleider Diederik Samsom het strafbaar stellen van illegaliteit voor zaaltjes met hooguit 100 leden verdedigt. Vervolgens schrijft Sinke:

“Mandaat
Bij de laatste verkiezingen vergaarde de PvdA ruim 2 miljoen stemmen. Uit peilingen blijkt dat veruit de meeste kiezers, ook die van de PvdA, vóór het strafbaar stellen van illegaliteit zijn. Kiezers hebben de fractie van de PvdA een mandaat gegeven. Als de PvdA, gesteund door de VVD, zwicht voor een kleine groep leden, ondermijnt dat de democratie.”

Art. 67 lid 3 Grondwet

Ik (SvS) zou hier aan willen toevoegen dat juist hier van belang is dat art. 67 lid 3 van de Grondwet bepaalt: “De leden stemmen zonder last.”

Treffend te dezen is het ooit verwoord door Luuk van Luyk, in een opiniestuk over het al dan niet moeten opgeven van een Kamerzetel door een fractielid dat – kort gezegd – met  de rest van zijn fractie een conflict heeft:

“Zonder art. 67 zal het individuele Kamerlid aan het kortste eind trekken doordat de fractiediscipline zich nog meer dan nu zal laten gelden. ‘Lastige’ Kamerleden lopen nu het risico na vier jaar aan de dijk te worden gezet. Zonder art. 67 lopen ze die kans elke dag.”

Terug naar het stuk van Sinke.

Wanneer is het aan partijcongressen?

Sinke betoogt dat alleen voorafgaand aan verkiezingen leden van partijen aan zet  zouden moeten komen, namelijk als het partijprogramma geschreven en vastgesteld moet worden, en dat partijleden tijdens de rit niet de fractie voor de voeten zouden mogen lopen.

Verder wijst Sinke erop dat een partij  met een handjevol leden aan de top bepaalt wie op de lijst komt en op welke plaats. En:

“Om hoog op de lijst te komen, moet je je verantwoorden tegenover dat handjevol beslissers. Bij de kiezer hoef je geen mandaat te halen. Hoezo volksvertegenwoordigers?”

Middelmatigheid van leden Tweede Kamer

Vervolgens haalt Sinke uit. Tot droefheid namelijk stemmen volgens hem de cv’s en achtergronden van Kamerleden: zelden vind je  mensen met een indrukwekkende carrière buiten de ambtenarij of politiek. En:

“Soms zitten ze vele jaren op hun zetel, zonder dat de gewone kiezer het flauwste benul heeft wie hij of zij is of wat de betrokkene doet. De middelmaat regeert.”

Het lezen van genoemd opiniestuk van Sinke zij van harte aanbevolen. Dit is een link naar dat stuk.