Afgelopen zondag op de Mookerheide (foto SvS, iPhone 15 Pro Max)

Noviomagus. In het NJB van afgelopen weekend staat een Vooraf van Coen Drion. Hij vraagt zich af of uit een arrest van de Hoge Raad van 14 juni 2024 (ECLI:NL:HR:2024:884) kan worden afgeleid dat de zogeheten tweede fase van het arrest Plas/Valburg (HR 18 juni 1982, ECLI:NL:HR:1982:AG4405) nog steeds geldend recht is.

De Hoge Raad onderscheidt in het arrest Plas/Valburg drie fases. In de eerste fase mag een partij onderhandelingen zonder meer afbreken. In de tweede fase mogen onderhandelingen worden afgebroken als de kosten van de wederpartij worden vergoed. In de derde fase mag een partij onderhandelingen niet meer afbreken.

In het arrest CBB/JPO (HR 12 augustus 2005, ECLI:NL:HR:2005:AT7337), dat ook gaat over de schadevergoedingsplicht bij afgebroken onderhandelingen, noemt de Hoge Raad de tweede fase niet meer. Hij verwijst ook niet naar het arrest Plas/Valburg. Dit deed in de literatuur de vraag rijzen of de tweede fase nog wel geldend recht is, zo constateert Drion.

Bij oppervlakkige lezing van het genoemde arrest van 14 juni 2024 lijkt het volgens Drion erop dat daarin de gelding van de tweede fase van Plas/Valburg wordt bevestigd. De Hoge Raad oordeelt namelijk dat een partij die onderhandelingen afbreekt onder omstandigheden gehouden is om (een deel van) de kosten die wederpartij heeft gemaakt te vergoeden. In een voetnoot verwijst de Hoge Raad daarbij naar het arrest Plas/Valburg.

Maar, zo vervolgt Drion, bij nauwgezette lezing van het arrest valt op dat de Hoge Raad geen gewag maakt van een fase of stadium. Bovendien verwijst de Hoge Raad in de voetnoot naar Plas/Valburg met de toevoeging “Vgl.” (vergelijk). Hiermee neemt de Hoge Raad volgens Drion wat afstand van het arrest Plas/Valburg. Daarbij komt, aldus nog steeds Drion, dat A-G Hartlief in zijn conclusie voor het arrest heeft betoogd dat die tweede fase beter niet meer gebruikt kan worden. Een kostenvergoedingsplicht onder omstandigheden bij gerechtvaardigd afbreken van onderhandelingen is volgens Hartlief passender.

Lezing van Drions Vooraf zij van harte aanbevolen. Een link staat hier: https://www.njb.nl/blogs/de-tweede-fase-van-plasvalburg-herbezien/.