Geheel vanzelfsprekend is het niet om het cassatiecollege nu juist in Den Haag recht te laten spreken.
Ligt Den Haag wel zo voor de hand?
Regeringscentrum. Den Haag is de plaats van de regering en de Staten-Generaal. En wij hebben toch scheiding der machten? Althans in die zin dat in elk geval de rechterlijke macht niet door een andere macht gecontroleerd wordt (zoals de regering door het parlement)?
Zo wordt bij onze Oosterburen te Karlsruhe door het Bundesgerichtshof en het Bundesverfassunggericht recht gesproken, en derhalve evenmin bij het regeringscentrum.
Waarom (dus) bijvoorbeeld zou het cassatiecollege niet (gewoon) zitting houden in ’s lands hoofdstad (dus: Amsterdam), wat die machtenscheiding geografisch zou bevestigen?
Of waarom – veel beter nog – niet gewoon in de oudste stad van het (Europese deel van het) Koninkrijk der Nederlanden: Nijmegen?
Noviomagus bij uitstek geschikt voor cassatierechtspraak
Noviomagus, oudste stad van Nederland. De Romeinen. Hun Burgerlijk recht (vermogensrecht) is in zijn fundamenten (nog immer) positief recht. En tot in de 19e eeuw gold hun recht nog als (subsidiare) rechtsbron. Pas in 1809 immers werd het formeel afgeschaft, namelijk met de invoering van het Wetboek Napoleon, ingerigt voor het Koningrijk Holland, welk wetboek exclusief gold.
Bovendien is het burgerlijk recht voor de praktijk het meest relevant, wat weerspiegeld wordt in het gegeven dat in ’s Hogen Raads Eerste Kamer de civiele zaken behandeld en beslist worden.
Niet voor niets ook opent de halfjaarlijkse aflevering “De staat van het recht” van het Nederlands Juristenblad met de staat van het Vermogensrecht.
Ten slotte zou een verhuizing van de Hoge Raad naar Noviomagus accentueren dat sedert 1 juli 2012 niet meer uit het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering volgt dat uitsluitend bij de Haagse Rechtbank ingeschreven advocaten bij de Hoge Raad mogen procederen.
En Noviomagus heeft een onmiskenbaar prachtige omgeving, terwijl deze stad centraal gesitueerd is. Ik heb nooit eerder met zoveel plezier ergens gewoond (eerder: Raalte (Salland, Overijssel), Groningen, en Den Haag).
Maar of de Hoge Raad nu naar Noviomagus komt of niet, ik zal hier als advocaat bij de Hoge Raad kantoor blijven houden.
De Hoge Raad was al eens gehuisvest te Noviomagus
Overigens heeft de Hoge Raad in de vorige (20e) eeuw ook al een periode recht in Noviomagus recht gesproken. Het cassatiecollege deed dat evenwel niet om bovenvermelde, onmiskenbaar goede redenen, doch om een geheel andere reden. Het was namelijk in 1943 dat het cassatiecollege naar Nijmegen verhuisde, op bevel van de Duitse bezetter. Na de Duitse capitulatie is de Hoge Raad (nog in 1945) teruggekeerd naar het Haagse.
„{…} ingenieuze en soms verrassende wijze waarop Van Swaaij zijn vondst ontvouwt en uitwerkt {…} meeslepende werking { …} nieuwe dogmatische vondst {…}”
W. Snijders, oud-Regeringscommissaris voor het NBW en oud-vicepresident van de Hoge Raad, Bespreking proefschrift van mr. J.H.M. van Swaaij, Maandblad voor Vermogensrecht (2011)
