Digitaal procederen: wat betekent dat voor processtukken?

Grassnijder, Vincent van Gogh

De minister van justitie wil dat het weldra kan: digitaal procederen. Naar ik begrijp, kan straks (bijvoorbeeld)  iedere cliënt zelf – track and tracé – volgen wat het verloop van de procedure is.

Ik vraag mij af wat van ‘digitaal procederen’ nu eigenlijk precies het voordeel zou zijn wat betreft processtukken, met name wat betreft de hierna volgende aspecten.

Hoe gaat dat met processtukken?

Hoeft en bovendien mag er straks geen fysiek exemplaar van een processtuk naar het betreffende gerecht verzonden te worden? Geen processtukken ‘van papier’ meer?  Voor het geval dat dat zo zou zijn, houd ik mijn hart vast.

iPad?

Het bestuderen van en werken met een procesdossier is bij uitstek een ambachtelijke werkzaamheid. Je bladert door (gekopieerde) processtukken, die verspreid (doch geordend) op je bureau liggen, gebruikt plakkertjes en een accentueerstift, samen met een blauwe balpen, waarmee je soms op de kantlijn schrijft (‘glossen’).

Werkt een rechter straks ook (nog) op die manier? Print of laat hij/zij het digitale procesdossier uitprinten (belangrijkste processtukken)? Of wordt het dossier uitsluitend op de iPad gelezen?
Kan me, althans niet thans, niet goed voorstellen dat dat goed werkt.

En tabbladen dan?

Maar al (lees: veel) te vaak zie ik dat een procestuk vervaardigd is met bijvoorbeeld 15 producties zonder dat de moeite genomen is om gewoon te werken met 15 tabbladen (dus: opdat de rechter meteen productie 11 erbij heeft en niet eerst hoeft te bladeren tussen bijvoorbeeld rode of blauwe velletjes, op zoek naar dat velletje waarop vermeld staat “Productie 11”).
Hoe gaat dat als niet een fysiek procesdossier overgelegd hoeft/mag worden?
Er zal vast een digitale pendant van tabbladen komen, maar ik ben er vooralsnog niet van overtuigd dat ‘digitaal procederen’ een vooruitgang is.

Gebakken lucht?

Klinkt snel en misschien zelfs sexy hoor: digitaal procederen. Maar niet alles kan virtueel, althans digitaal is niet altijd beter dan ‘analoog’. Wij zullen zien.

Sjef van Swaaij, Advocaat bij de Hoge Raad – Sparringpartner voor advocaten (civiel appèl) – Onafhankelijk, eigenzinnig en gedreven – Doctor in de rechtsgeleerdheid

„{…} ingenieuze en soms verrassende wijze waarop Van Swaaij zijn vondst ontvouwt en uitwerkt {…} meeslepende werking { …} nieuwe dogmatische vondst {…}”
W. Snijders, oud-Regeringscommissaris voor het NBW en oud-vicepresident van de Hoge Raad, Bespreking proefschrift van mr. J.H.M. van Swaaij, Maandblad voor Vermogensrecht (2011)