Noviomagus. Op dinsdag 20 dezer verdedigt Maaike Huizingh, advocaat te Enschede, haar proefschrift over contractsoverneming hier ter stede in de aula van de Radboud Universiteit Nijmegen. Haar promotor is prof. mr. drs. C.H. (Carla) Sieburgh. Het onderwerp van het proefschrift is interessant voor zowel de praktijk als de wetenschap.
Snijvlak van goederen- en verbintenissenrecht
Foto SvS (iPhone 7)
Contractsoverneming is een rechtsfiguur op het snijvlak van het goederen- en het verbintenissenrecht: goederenrechtelijk, maar niet causaal; verbintenisrechtelijk, maar niet obligatoir.
Contractsoverneming is per definitie een meerpartijenrechtshandeling. Deze raakt steeds de belangen van ten minste drie (en vaak nog meer) partijen.
Contractsoverneming heeft soms onverwachte rechtsgevolgen. Het vervallen van zekerheidsrechten bijvoorbeeld, die daarna niet meer door bekrachtiging kunnen worden ‘hersteld’.
Of het ontstaan van terugbetalingsverplichtingen aan een ander dan degene die oorspronkelijk heeft betaald.
Slechts één wetsartikel
Contractsoverneming is met slechts één wetsartikel geregeld, namelijk art. 6:159 BW:
„1. Een partij bij een overeenkomst kan haar rechtsverhouding tot de wederpartij met medewerking van deze laatste overdragen aan een derde bij een tussen haar en de derde opgemaakte akte.
2. Hierdoor gaan alle rechten en verplichtingen over op de derde, voor zover niet ten aanzien van bijkomstige of reeds opeisbaar geworden rechten of verplichtingen anders is bepaald.
3. Artikel 156 en de leden 1-3 van artikel 157 zijn van overeenkomstige toepassing.”
Intussen roepen de gevolgen van contractsoverneming een veelheid aan vermogensrechtelijke vragen op.
Het proefschrift van Huizingh
In het proefschrift van Huizingh is contractsoverneming van alle kanten belicht. Wat ís contractsoverneming?
Hoe komt contractsoverneming tot stand?
Hoe verhoudt deze rechtsfiguur zich tot andere figuren van overgang?
En vooral, wat zijn de rechtsgevolgen van contractsoverneming voor partijen en voor derden wier belangen op de een of andere wijze door een contractsoverneming worden geraakt?
Voor iedereen die in de praktijk of in de wetenschap met contractsoverneming in aanraking komt is het proefschrift van Huizingh een aanrader. Lezing ervan zij van harte aanbevolen!
„{…} ingenieuze en soms verrassende wijze waarop Van Swaaij zijn vondst ontvouwt en uitwerkt {…} meeslepende werking { …} nieuwe dogmatische vondst {…}”
W. Snijders, oud-Regeringscommissaris voor het NBW en oud-vicepresident van de Hoge Raad, Bespreking proefschrift van mr. J.H.M. van Swaaij, Maandblad voor Vermogensrecht (2011)
