Groots en meeslepend leven
Net als de grote, door hem bewonderde dichter Marsman, wilde prof. Van Maanen reeds van jongs af aan groots en meeslepend leven, zo hield hij het auditorium voor onder verwijzing naar Marsmans monumentale gedicht De grijsaard en de jongeling. De zaal kreeg foto’s te zien van een nog jonge Gerrit van Maanen, die in Groningen filosofie en rechten studeerde en Marxist resp. Marxistisch georiënteerd was.
De grijsaard en de jongeling. De vertrekkende hoogleraar – in 1986 gepromoveerd bij (ook mijn, latere promotor) prof. mr. C.J.H. Brunner – blikte terug en vroeg zich af of hij wel in voldoende mate groots en meeslepend geleefd heeft. De inmiddels 65-jarige Van Maanen was geestig, relativerend, en nam zichzelf flink en kritisch op de korrel, daarbij de mogelijkheid op de koop toenemend dat de toehoorder ging denken aan de boulevard of broken dreams. Vind het verfrissend, deze aanpak van prof. Van Maanen.
En uiteraard bleef het niet bij terugblikken en evalueren alleen.
Twee arresten van de Hoge Raad kritisch beschouwd
Hoge Raad 9 oktober 1998, NJ 1998, 853 (Jeffrey) betreft de bij dit arrest ontkennend beantwoorde vraag of een zuiver emotioneel belang een voldoende belang is in de zin van art. 3:303 BW: “Zonder voldoende belang komt niemand een rechtsvordering toe.” Gerrit heeft destijds – alleszins begrijpelijk – dat arrest sterk bekritiseerd.
Dan de vuurwerkramp in Enschede. De overheid was niet aansprakelijk. Niet wat betreft wetten en verleende vergunningen (formele rechtskracht) en evenmin wat betreft het falende toezicht: HR 9 juli 2010, RvdW 2010, 898.
Naar prof. Van Maanen betoogde, zou de uitkomst thans geheel anders moeten zijn, gezien ontwikkelingen in de jurisprudentie van het EHRM. De vertrekkende hoogleraar adstrueerde zijn betoog mede aan de hand van jurisprudentie in (o.a.) Engeland.
Liber amicorum
Na afloop van het afscheidscollege nam de decaan nog kort het woord, en werd prof. Van Maanen toegesproken door collega proximus (sedert al weer 2001) – en voormalig student-assistent van Gerrit in zijn Groningse tijd – prof. mr. Ton Hartlief, die dat prachtig deed. Aansluitend reikte Hartlief een liber amicorum uit aan Gerrit. Het was een mooie bijeenkomst.
Landgoed in Wallonië
Het was, zoals reeds te verwachten, hartstikke leuk om dezen en genen, vooral (bekende) civilisten, weer te zien en te spreken tijdens de high tea en aangeklede borrel bij Gerrit, de emeritus, thuis, op een prachtig landgoed in Wallonië.
De jongeling en de grijsaard. De marxistisch georiënteerde jongeling zal niet verwacht hebben dat de grijsaard ooit zo pràchtig zou wonen.